Đại hội kỳ I: Sự kiện đầu tiên trong lịch sử 2.000 năm Phật giáo VN

Thứ năm - 27/07/2017 18:47

Đó là ý trong Lời khai mạc Hội nghị đại biểu Thống nhất Phật giáo VN của HT.Thích Trí Thủ với vai trò là Trưởng ban Vận động Thống nhất Phật giáo VN, tại chùa Quán Sứ, Hà Nội, sáng ngày 4-11-1981.

"Hôm nay, lần đầu tiên trong lịch sử, chúng ta có một hội nghị gồm đầy đủ đại biểu các tổ chức, giáo hội, hệ phái Phật giáo trong cả nước: Bắc tông, Nam tông, Khất sĩ và Phật giáo Khmer, Tăng Ni và nam nữ cư sĩ, già và trẻ, từ mọi miền trên đất nước VN đã vân tập về đây, trong hội trường trang nghiêm và rực rỡ với một quyết tâm sắt đá: xây dựng hoàn thành ngôi nhà thống nhất Phật giáo VN”, Hòa thượng tuyên bố.
Như trong nội dung của hai bài trước đã giới thiệu, trong lịch sử Phật giáo VN đã diễn ra nhiều cuộc vận động thống nhất và kết quả là đã đi đến được thống nhất. Tuy nhiên, ngoại trừ sự thống nhất Phật giáo dưới thời nhà Trần, các cuộc thống nhất còn lại đều gặp một số trở ngại do cơ chế, hoặc do hoàn cảnh đất nước bị chia cắt tạm thời, nên chưa thực sự thống nhất xứng với danh xưng thống nhất toàn quốc, trọn vẹn lãnh thổ của đất nước ta và đầy đủ các thành phần, hệ phái, truyền thống, tổ chức Phật giáo hiện hữu.
"Sự thống nhất thực sự, trọn vẹn và dân chủ”
165 đại biểu thuộc các đoàn của Ban Vận động Thống nhất Phật giáo VN: Hội Phật giáo Thống nhất VN, Giáo hội Phật giáo VN Thống nhất, Giáo hội Phật giáo Cổ truyền VN, Ban Liên lạc Phật giáo yêu nước TP.HCM, Giáo hội Tăng-già Nguyên thủy VN, Hội Đoàn kết Sư sãi yêu nước Tây Nam Bộ, Giáo hội Tăng-già Khất sĩ VN, Thiên Thai Giáo Quán tông, Hội Phật học Nam Việt, các đại biểu Tăng Ni, cư sĩ tiêu biểu (38 vị giáo phẩm Hòa thượng, 70 vị Thượng tọa, 18 vị Đại đức, 6 vị Ni trưởng, 11 Ni sư, 1 Sư cô, 21 nam, nữ cư sĩ), là những vị tiêu biểu các tông phái, tổ chức mang theo nguyện vọng thống nhất trong một ngôi nhà Giáo hội chung đã cùng vân tập về chùa Quán Sứ, Hà Nội dự Hội nghị từ ngày 4 đến 7-11-1981.
Với vai trò Viện trưởng Viện Hóa đạo GHPGVNTN, HT.Thích Trí Thủ trong trả lời phỏng vấn Báo Giác Ngộ trước sự kiện này đã bày tỏ ẩn ý thú vị: "Thật là vô lý khi suốt một đời người từ tấm bé đến lúc già nua chỉ mặc có một chiếc áo mà cũng vừa và hợp thời trang hay sao? Đạo Phật là đạo của khế cơ khế lý mà lại đứng yên một chỗ, một hình thái thì thật là kỳ cục và chỉ đưa đến sự hủy diệt mà thôi”. (báo Giác Ngộ số 131, năm 1981)
Đó cũng chính là điểm gặp gỡ của chư tôn đức giáo phẩm, các vị đứng đầu các Giáo hội, tông phái, hệ phái lúc bấy giờ. HT.Thích Minh Nguyệt, Chủ tịch Ban Liên lạc Phật giáo yêu nước TP.HCM cho rằng việc thống nhất Phật giáo là "cơ duyên để củng cố lại tư tưởng gần với Chánh pháp phù hợp với tình cảm của dân tộc…”. HT.Thích Giới Nghiêm, Tăng thống Giáo hội Tăng-già Nguyên thủy VN xác quyết rằng, Phật giáo không thể đứng ngoài lịch sử, "Việc thống nhất Phật giáo sẽ tạo cho Phật giáo có tiếng nói chung, có tổ chức chung và sự đóng góp cho Phật pháp cùng dân tộc sẽ to lớn hơn, mạnh hơn”, Hòa thượng nhận định.
Sau phiên trù bị ngày 3-11-1981, Hội nghị làm việc chính thức trong 4 ngày liên tục tiếp theo với nhiều nội dung, trong đó đặc biệt tập trung thảo luận các văn kiện quan trọng là Dự thảo Hiến chương và Đại cương Chương trình hoạt động của GHPGVN, nghe tham luận của đại diện 9 tổ chức, hệ phái Phật giáo tham dự; giới thiệu về cơ cấu của Hội đồng Chứng minh, Hội đồng Trị sự và Ban Thường trực thuộc cơ cấu Trung ương Giáo hội; suy tôn Pháp chủ Hội đồng Chứng minh, suy cử Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN...
"Sau ba lần khiêm nhường thoái thác trước toàn thể đại biểu, nhưng với sự cung kính nhất tâm quy ngưỡng của toàn đại hội, với thái độ trang nghiêm, chư tôn Trưởng lão HT.Thích Đức Nhuận và HT.Thích Trí Thủ cuối cùng cũng đã hoan hỷ nhận gánh trách nhiệm lãnh đạo Giáo hội, ngôi nhà chung và thực sự thống nhất của Phật giáo VN”. Trong niềm xúc động, HT.Thích Giác Toàn, Phó Chủ tịch HĐTS GHPGVN, là thành viên trẻ nhất trong Ban Vận động Thống nhất Phật giáo VN, đại diện cho hệ phái Phật giáo Khất sĩ hồi tưởng giờ phút thiêng liêng chiều 7-11-1981, tại phiên bế mạc, giới thiệu 50 vị giáo phẩm vào Hội đồng Chứng minh, suy tôn Pháp chủ; tuyên đọc danh sách 49 vị vào Hội đồng Trị sự và suy cử Chủ tịch.
Sau khi thành tựu viên mãn, Hội nghị đã ban hành Nghị quyết gồm 7 điểm, công bố Đại cương Chương trình hoạt động gồm 6 điểm, ra Tuyên bố về trách nhiệm bảo vệ hòa bình thế giới, ra Lời kêu gọi gởi đến toàn thể Tăng Ni, Phật tử trong và ngoài nước, xác nhận vai trò GHPGVN kế thừa lịch sử truyền bá giáo lý Phật-đà hơn hai ngàn năm, là tổ chức duy nhất đại diện cho Phật giáo VN trong và ngoài nước.
Niềm vui về sự ra đời của một tổ chức Giáo hội trong ý nghĩa thống nhất thực sự và trọn vẹn lan tỏa không chỉ trong Tăng Ni, Phật tử mà rộng đến cả các giới bên ngoài xã hội.
Nói về sự kiện "ngàn năm một thuở” này, HT.Thích Thanh Kiểm, trụ trì chùa Vĩnh Nghiêm bộc bạch ngay sau đó, "Việc thống nhất Phật giáo là một nguyện vọng ấp ủ lâu nay của mọi giới Tăng Ni, Phật tử cho nên hội nghị thành công làm cho mọi người vô cùng phấn khởi”. Đại diện cho tôn giáo bạn, Tổng Giám mục Nguyễn Văn Bình cũng đã có lời chúc mừng sự thành công của Hội nghị. Nghệ sĩ nhiếp ảnh tài hoa Võ An Ninh tin tưởng sự ra đời của GHPGVN sẽ đem đến một sinh khí mới để Phật giáo góp phần xây dựng đất nước, làm vẻ vang cho Phật giáo VN.
Nhiều vị giáo phẩm tôn túc, cư sĩ là chứng nhân của sự kiện lịch sử trên đã viên tịch, qua đời; một số vị vẫn còn đang tiếp tục các trọng trách của Giáo hội cũng như các công tác khác, như HT.Thích Thiện Bình, HT.Thích Hiển Pháp, HT.Thích Trí Quảng, HT.Dương Nhơn, HT.Danh Nhưỡng, HT.Thích Giác Toàn, HT.Thích Thiện Tâm, HT.Thích Thiện Duyên, HT.Thích Trí Tâm, CS.Tống Hồ Cầm, CS.Nguyễn Văn Hàm…
Những lời lưu danh muôn thuở
Hội nghị Thống nhất Phật giáo VN có ý nghĩa lịch sử hết sức lớn lao, là kết quả của một quá trình vận động nhiều tháng trước đó và đáp ứng nguyện vọng của Tăng tín đồ Phật giáo VN từ Bắc chí Nam, một số nước hải ngoại. "Nền thống nhất này dựa trên tinh thần dân chủ, lấy tứ chúng đồng tu làm cơ sở, chứ không dựa trên giáo quyền, phong kiến hay quyền lực cá nhân”. Lời khẳng định của HT.Thích Trí Thủ trong Diễn văn khai mạc cũng là cơ sở về đường lối hoạt động của GHPGVN trong mấy mươi năm qua, để GHPGVN là tổ chức duy nhất xứng đáng đại diện cho Phật giáo VN trong và ngoài nước.
Phát biểu tại Hội nghị, ông Xuân Thủy, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội đồng Nhà nước, sau khi chia sẻ những kinh nghiệm và ưu tư về đất nước trong bối cảnh thế giới, ông khẳng định "Phật giáo ở VN vốn có truyền thống yêu nước”, và ông chúc mừng sự thành công của hội nghị lịch sử này, đồng thời bày tỏ sau Hội nghị Thống nhất, dưới ngôi nhà chung, Tăng Ni và Phật tử "sẽ góp phần cùng với dân tộc viết thêm những trang sử mới huy hoàng”.
Ông Hoàng Quốc Việt, Chủ tịch Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQVN tại phiên khai mạc, xác quyết chân lý được lịch sử chứng minh: "Kinh nghiệm chỉ ra rằng khi nào tôn giáo gắn bó với dân tộc, đoàn kết với nhân dân thì khi đó tôn giáo mới làm sáng tỏ chân lý đạo giáo của mình”. Hội nghị Thống nhất Phật giáo VN là sự kiện lịch sử sau khi đất nước hoàn toàn thống nhất, độc lập và tự chủ; đây là cơ hội để Phật giáo VN phát huy truyền thống yêu nước, gắn bó với dân tộc của mình.
Trong buổi tiếp đoàn các đại biểu tham dự Hội nghị Thống nhất Phật giáo VN tại Phủ Chủ tịch ngày 8-11-1981 sau khi Hội nghị thành tựu viên mãn, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Phạm Văn Đồng đã thay mặt Trung ương Đảng, Chính phủ, MTTQVN và nhân dân chúc mừng, ông chia sẻ rằng món quà cao quý mà ông thường dành tặng đến các quốc khách nước ngoài là tôn tượng Phật nghìn tay nghìn mắt, tiêu biểu cho Phật giáo VN. "Trong quá khứ, Phật giáo VN đã gắn chặt với dân tộc trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước. Lịch sử đã xác nhận Phật giáo VN là một tôn giáo từ bản chất, bản sắc từ trong thực tiễn hoạt động của mình, biểu hiện truyền thống yêu nước, gắn bó chặt chẽ với dân tộc, với Tổ quốc. Trong sự nghiệp cách mạng cao cả của dân tộc ngày nay, Phật giáo VN đã góp phần xứng đáng. Đối với VN, nói đến tôn giáo là người ta nghĩ ngay đến đạo Phật, đến những việc làm cao quý, đẹp đẽ của đông đảo Tăng Ni, Phật tử. Đạo Phật ở VN mang màu sắc dân tộc VN rõ rệt. Có thể nói rằng Phật giáo VN đã góp phần làm sáng ngời lý tưởng của dân tộc, và trưởng thành cùng dân tộc”.
Lời của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Phạm Văn Đồng được đúc kết trong cùng một âm hưởng xác quyết truyền thống của gắn bó của Phật giáo VN với dân tộc, đó là "hộ quốc an dân”, sự ra đời của GHPGVN là tất yếu lịch sử, kế thừa truyền thống ấy phù hợp với thời đại, như phương châm đã được đưa vào Hiến chương ngay từ ngày thành lập: "Đạo pháp - Dân tộc - Chủ nghĩa xã hội”.
Hội nghị Thống nhất Phật giáo VN từ ngày 4 đến 7-11-1981 tại chùa Quán Sứ, Hà Nội chính là Hội nghị thành lập GHPGVN, đem đến "một nguồn vui vô hạn” và "đánh dấu bước đi mới của Phật giáo VN…” như lời của Hòa thượng Đệ nhất Chủ tịch Hội đồng Trị sự Thích Trí Thủ trong Lá thư xuân Nhâm Tuất - 1982 gởi đến toàn thể Tăng Ni, Phật tử.

I.         Đại biểu thuộc thành phần Ban vận động, hiện diện 33 vị:
1)       Ban Chứng minh: 4 vị.
2)       Ban Thường trực: 8 vị.
3)       Ban Thư ký: 3 vị.
4)       Các ủy viên: 11 vị.
5)       Các Tiểu ban: 7 vị.
II.    Đại biểu các Giáo hội, Hệ phái, Tổ chức Phật giáo có 98 vị
1)     Đoàn Đại biểu Hội Phật giáo Thống nhất Việt Nam: 22 vị (và 1 vị trong Tiểu ban của Ban vận động).
2)     Đoàn Đại biểu Giáo hội Phật giáo Việt Nam thống nhất: 21 vị.
3)     Đoàn Đại biểu Giáo hội Phật giáo Cổ truyền Việt Nam: 12 vị.
4)     Đoàn Đại biểu Ban Liên lạc Phật giáo Yêu nước thành phố Hồ Chí Minh: 10 vị.
5)     Đoàn Đại biểu Giáo hội Tăng già Nguyên thuỷ Việt Nam: 8 vị.
6)     Đoàn Đại biểu Hội Đoàn kết Sư sãi Yêu nước miền Tây Nam Bộ: 8 vị.
7)     Đoàn Đại biểu Giáo hội Tăng già phái Khất sĩ Việt Nam: 6 vị.
8)     Đoàn Đại biểu Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thiên Thai Giáo quán tông: 5 vị.
9)     Đoàn Đại biểu Hội Phật học Nam Việt: 5 vị (và 1 vị trong Tiểu ban của Ban vận động).
III. Đoàn Đại biểu thuộc thành phần tiêu biểu trong Tăng, Ni, cư sĩ có 34 vị
               Cộng I + II + III = 33 + 98 + 34 = 165 vị
IV. Đại biểu dự thính: 4 vị (3 vị Bắc tông, 1 vị Nam tông).
V. Phân theo hàng Giáo phẩm:
-       Hòa thượng và Sãi cả 38 vị (có 1 Sãi cả).
-       Thượng tọa và Sãi: 70 vị (có 8 Sãi).
-       Đại đức: 18 vị.
-       Sư bà ( Ni trưởng): 6 vị.
-       Ni sư: 11 vị.
-       Sư cô: 1 vị.
-       Nam cư sĩ: 17 vị.
-       Nữ cư sĩ: 4 vị
Tổng cộng 165 vị đại biểu tham dự Đại hội.
Cụ Hoàng Quốc Việt, Chủ tịch Đoàn Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với tư cách Chủ tọa danh dự.
HỘI NGHỊ ĐÃ NGHE:
1. Diễn văn khai mạc của Hòa thượng Thích Trí Thủ Trưởng ban Vận động thống nhất Phật giáo Việt Nam.
2. Bài nói của cụ Hoàng Quốc Việt
3. Thượng tọa Thích Minh Châu, Chánh Thư ký Ban Vận động Thống nhất Phật giáo đọc báo cáo về quá trình hoạt động của các cuộc vận động Thống nhất Phật giáo Việt Nam từ trước cho đến ngày nay.
4. Hòa thượng Thích Trí Tịnh, quý Thượng tọa Thích Minh Châu, Thích Từ Hạnh thuyết trình dự thảo Hiến chương và dự thảo chương trình hoạt động của Giáo hội Phật giáo Việt Nam.
5. Tham luận của 9 đoàn đại biểu: Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, Hội Phật giáo Thống nhất Việt Nam, Ban Liên lạc Phật giáo yêu nước thành phố Hồ Chí Minh, Giáo hội Phật giáo Cổ truyền Việt Nam, Giáo hội Tăng già Nguyên thuỷ Việt Nam, Hội Đoàn kết Sư sãi yêu nước miền Tây Nam Bộ, Giáo hội Tăng già phái Khất sĩ Việt Nam, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thiên Thai Giáo quán tông, Hội Phật học Nam Việt.
6. Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội đồng Nhà nước Xuân Thuỷ đến thăm và phát biểu với Đại hội.
NHÂN SỰ NHIỆM KỲ 1981-1987:
I. Hội đồng Chứng minh
1. Đại hội đã suy tôn Hội đồng Chứng minh Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam gồm 50 vị Hòa thượng, Trưởng lão tiêu biểu của các giáo hội, hệ phái.
Đại lão Hòa thượng Thích Đức Nhuận được Đại hội cung thỉnh suy tôn làm Pháp chủ đầu tiên.
  2. Danh sách Ban Thường trực Hội đồng Chứng minh:
   1) Pháp chủ: Hòa thượng Thích Đức Nhuận.
   2) Phó Pháp chủ kiêm Giám luật: Hòa thượng Thích Đôn Hậu.
   3) Phó Pháp chủ : Hòa thượng Thích Minh Nguyệt.
   4) Phó Pháp chủ : Hòa thượng Thích Ấn Lâm.
   5) Phó Pháp chủ : Hòa thượng Maha Saray.
   6) Phó Pháp chủ : Hòa thượng Thích Mật Hiển.
   7) Phó Pháp chủ : Hòa thượng Thích Huệ Thành.
   8) Chánh Thư ký: Hòa thượng Thích Nguyên Sinh.
II. Hội đồng Trị sự:
1. Đại hội đã suy cử Hội đồng Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam gồm 49 vị tiêu biểu của 9 tổ chức, giáo hội, hệ phái có năng lực, sức khỏe để gánh vác điều hành các mặt Phật sự của Giáo hội (trong đó có 9 Hòa thượng, 30 Thượng tọa, 3 Ni trưởng, 2 Ni sư, 5 Cư sĩ (có 1 nữ).
Hòa thượng Thích Trí Thủ được Đại hội cung thỉnh suy cử làm Chủ tịch Hội đồng Trị sự đầu tiên.
2. Danh sách Ban Thường trực Hội đồng Trị sự:
Gồm 23 vị: 8 Hòa thượng, 10 Thượng tọa, 1 Ni sư, 4 cư sĩ.
   1) Chủ tịch: Hòa thượng Thích Trí Thủ.
   2) Phó Chủ tịch gồm 9 vị, trong đó có:
- 2 vị Phó Chủ tịch thường trực là Hòa thượng Thích Thế Long và Hòa thượng Thích Trí Tịnh.
- 6 vị Phó Chủ tịch là Hòa thượng Thích Thiện Hào, Hòa thượng Thích Thanh Chân, Hòa thượng Thích Bửu Ý, Hòa thượng Thích Giới Nghiêm, Hòa thượng Thích Giác Nhu và Thượng tọa Thích Châu Mum.
- 1 vị Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký: Thượng tọa Thích Minh Châu.
3) Phó Tổng Thư ký là Thượng tọa Thích Từ Hạnh và Thượng tọa Thích Thanh Tứ.
4) Các Trưởng ban, Uỷ viên:
- Trưởng ban Tăng sự: Hòa thượng Thích Trí Tịnh.
- Trưởng ban Giáo dục Tăng, Ni: Thượng tọa Thích Thiện Siêu.
- Trưởng ban Hướng dẫn Nam nữ Cư sĩ Phật tử: Thượng tọa Thích Thanh Hiền.
- Trưởng ban Hoằng pháp: Thượng tọa Thích Trí Quảng.
- Trưởng ban Nghi lễ: Thượng tọa Kim Cương Tử.
- Trưởng ban Văn hoá: Đạo hữu Võ Đình Cường.
- Uỷ viên Tài chính: Đạo hữu Tăng Quang.
- Phó uỷ viên Tài chính: Thượng tọa Thích Thanh Chỉnh.
- Uỷ viên Thủ quỹ: Thượng tọa Thích Thuận Đức.
- Phó uỷ viên Thủ quỹ: Đạo hữu Nguyễn Thị Thanh Quyên.
- Uỷ viên Kiểm soát: Ni sư Thích nữ Huỳnh Liên.
- Uỷ viên Kiểm soát: Đạo hữu Tống Hồ Cầm.
III. Các ban ngành Trung ương
Tại Trung ương Giáo hội có 6 ban chuyên ngành hoạt động:
   1) Ban Tăng sự
   2) Ban Giáo dục Tăng, Ni
   3) Ban Hướng dẫn Nam Nữ Cư sĩ Phật tử
   4) Ban Hoằng pháp
   5) Ban Nghi lễ
   6) Ban Văn hóa.
E.HIẾN CHƯƠNG GIÁO HỘI PHẬT GIÁO VIỆT NAM
Tại Đại hội này, Hiến chương thành lập Giáo hội Phật giáo Việt Nam được thông qua gồm: Lời nói đầu, 11 Chương và 46 điều. Do 9 vị Trưởng đoàn của 9 tổ chức, giáo hội, hệ phái tham dự Đại hội cùng ký tên, ấn dấu công nhận.
Trong Lời nói đầu có ghi rõ:
“Trong gần hai ngàn năm hoằng pháp độ sinh trên đất nước Việt Nam và hòa mình trong dân tộc, đạo Phật đã trở thành một tôn giáo của dân tộc. Với truyền thống yêu nước Phật giáo Việt Nam bao giờ cũng là thành viên được tin cậy trong khối đoàn kết toàn dân, suốt dòng lịch sử dựng nước và giữ nước từ ngàn xưa...”.
Lập trường và mục đích của Giáo hội Phật giáo Việt Nam là “Lý tưởng giác ngộ chân lý Hòa hợp chúng, Hòa bình và công bằng xã hội của giáo lý Đức Phật, nhằm phục vụ dân tộc, Tổ quốc và nhân loại chúng sinh” tức “Đạo pháp - Dân tộc - Chủ nghĩa xã hội” .
Nguyên tắc thống nhất của Giáo hội Phật giáo Việt Nam ngày nay là: “Thống nhất lãnh đạo và tổ chức, thống nhất ý chí và hành động. Tuy nhiên, các truyền thống, các pháp môn tu hành đúng Chính pháp đều được tôn trọng và duy trì”.
Giữ vững tinh thần từ bi bình đẳng của đạo Phật phụng sự hòa bình nhân loại, tôn trọng pháp luật Nhà nước, được Nhà nước công nhận và chịu trách nhiệm về mọi hoạt động của Giáo hội liên hệ trong và ngoài nước.
Kết luận
Đại hội Thống nhất Phật giáo Việt Nam đã diễn tiến hài hòa trong tinh thần đồng đạo, thắm tình ruột thịt và đã thu hoạch được những kết quả vô cùng lớn lao sau đây:
1) Hoàn thành xây dựng và biểu quyết thông qua một bản Hiến chương cho Giáo hội có nội dung đoàn kết và thống nhất thực sự, thể hiện tinh thần dân chủ, vô ngã vị tha và lục Hòa của Phật giáo.
2) Thảo luận và biểu quyết thông qua bản Đại cương chương trình của Giáo hội, gồm sáu điểm:
a. Thực hiện tinh thần đoàn kết dân tộc, tinh thần Hòa hợp chung giữa các giáo phái và tăng tín đồ.
b. Hoằng dương chính pháp, chấn hưng tư tưởng trong sáng và tích cực của giáo lý Đức Phật.
c. Đào tạo Tăng, Ni và hướng dẫn việc tu hành của Tăng, Ni.
d. Phát huy truyền thống yêu nước và gắn bó với dân tộc, tích cực tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
đ. Xây dựng kinh tế nhà chùa, nhằm giải quyết đời sống của Tăng, Ni và góp phần lợi ích cho xã hội.
e. Phát triển quan hệ hữu nghị với Phật tử trên thế giới, góp phần vào việc xây dựng Hòa bình và an lạc cho nhân loại.
3) Suy tôn Hội đồng Chứng minh và suy cử Hội đồng Trị sự Trung ương
Đánh giá chung:
Nhiệm kỳ I là thời kỳ xây dựng và củng cố cơ sở Giáo hội Phật giáo Việt Nam với 50 thành viên Hội đồng Chứng minh, 49 thành viên Hội đồng Trị sự, thành lập 28 Ban Trị sự Phật giáo tỉnh, thành hội, 6 ban ngành hoạt động.

Ban TTTT tổng hợp

Nguồn tin: giacngo.vn: phatgiao.org.vn